Podczas Konferencji OBWE na temat wymiaru ludzkiego w Warszawie ruch ALLATRA ostrzegł przed ukrytą groźbą, jaką stanowi ruch antykultowy dla wolności i pluralizmu

27 October 2025

Warszawa, październik 2025 r. — W ramach Warszawskiej Konferencji na temat wymiaru ludzkiego, odbywającej się pod auspicjami Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), Międzynarodowy Ruch Społeczny ALLATRA zorganizował wydarzenie towarzyszące pod tytułem „Ruch antykultowy – ukryte zagrożenie dla wolności i pluralizmu”.

W dyskusji wzięli udział dyplomaci, obrońcy praw człowieka, dziennikarze oraz przedstawiciele organizacji międzynarodowych, którzy zwrócili uwagę na rosnące zagrożenie ze strony pseudoeksperckich struktur stygmatyzujących grupy religijne i społeczne poprzez etykietowanie ich jako „sekty” lub „kulty”. Takie działania prowadzą do naruszenia podstawowych praw i wolności człowieka.

„Tego rodzaju stygmatyzacja czyni z ludzi i wspólnot cele ataków, celowo ich odczłowieczając w oczach społeczeństwa, by usprawiedliwić wobec nich przemoc i działania bezprawne” — podkreśliła Veronika Leštáchová, ambasadorka ALLATRA IPM ds. klimatu i praw człowieka.

Organizatorzy wydarzenia przedstawili oparty na dowodach raport pokazujący, w jaki sposób niektóre organizacje antykultowe — w szczególności Rosyjska Asocjacja Centrów Badań nad Religiami i Sektami (RACIRS) kierowana przez Aleksandra Dvorkina — pełnią rolę centralnego węzła koordynacyjnego globalnej sieci antykultowej, sterując jej działalnością z Rosji w Europie i na całym świecie. Zgodnie z dostępnymi źródłami, RACIRS działa przy pełnym wsparciu instytucjonalnym Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej oraz Federalnej Służby Bezpieczeństwa (FSB).

Uczestnicy podkreślili istnienie ścisłej współpracy między RACIRS a europejską organizacją FECRIS (Europejska Federacja Ośrodków Badań i Informacji o Sektach), w której Dvorkin przez ponad dziesięć lat pełnił funkcję wiceprezesa. Pokazuje to, w jaki sposób rosyjskie strategie antykultowe są wdrażane i wzmacniane w europejskich strukturach.

Sprawa ALLATRA – hybrydowe prześladowania

Podczas wydarzenia przedstawiono sprawę ALLATRA jako wyraźny przykład działania sieci antykultowej.

„Pomimo swojej międzynarodowej działalności i pozytywnego uznania, ALLATRA stała się celem zorganizowanej kampanii dyskredytacji”, podkreśliła Katarina Mikitova, oficjalna przedstawicielka MRS ALLATRA na Słowacji.

Byli uczestnicy ruchu doświadczyli prześladowań — od aresztowań w Rosji po nagonki medialne i utratę pracy w krajach Europy. Ta hybrydowa forma represji, koordynowana z Rosji i rozprzestrzeniana poprzez powiązane z nią sieci w całej Europie, łączy w sobie stygmatyzację, dezinformację, przejmowanie instytucji i skoordynowane prześladowania, stanowiąc ponadnarodowe zagrożenie dla wolności i demokracji.

„Sprawa ALLATRA jest ostrzeżeniem: kiedy takie mechanizmy się łączą, zagrożenie staje się transnarodowe i realne” — zaznaczyła Mikitova.

Prelegenci przedstawili także udokumentowane przykłady kampanii oszczerstw i manipulacji medialnych, prowadzonych synchronicznie i skoordynowanie w kilku krajach, w celu zdyskredytowania pokojowych ruchów obywatelskich i religijnych.

Ostrzegli, że to, co niegdyś zaczynało się jako marginalna dyskryminacja mniejszości, dziś przekształciło się w szeroko zakrojone tłumienie wolności i wzrost tendencji totalitarnych w Europie i poza nią.

„Dziś informacja przestała być jedynie narzędziem przekazu wydarzeń — stała się samodzielną i potężną bronią. Sieci antykultowe stanowią hybrydowe zagrożenie, wykorzystując sfabrykowane zarzuty karne i zakazy prawne do tłumienia całych organizacji — religijnych, społecznych czy politycznych” — podkreślili uczestnicy wydarzenia zorganizowanego w ramach Konferencji OBWE.

Od dezinformacji do naruszeń praw człowieka

Podczas wydarzenia towarzyszącego konferencji OBWE przedstawiono niepokojące dowody na to, w jaki sposób sieci antykultowe chronią osoby oskarżone o poważne przestępstwa — w tym o przemoc seksualną, wykorzystywanie i handel ludźmi — manipulując przekazem medialnym i wpływając na instytucje w celu utrudnienia dochodzeń.

Prelegenci zwrócili uwagę, że ta bezkarność ukazuje niebezpieczny zasięg oddziaływania sieci, w której dezinformacja przekłada się na wpływy legislacyjne i polityczne, prowadząc w efekcie do zaprzeczania sprawiedliwości.

Jako kluczowy przykład przedstawiono sprawę Jakuba Jahla, obywatela Czech oskarżonego o poważne przestępstwa wobec dzieci w Tanzanii, ilustrującą systemową bezkarność.

„Nie możemy milczeć, gdy zagrożone są życie i przyszłość dzieci. To nie jest walka przeciwko jednej osobie. To obrona fundamentalnych praw człowieka, demokracji i rządów prawa przed ukrytymi, podstępnymi atakami” — podkreśliła Monika Švajčíková, analityczka ruchu ALLATRA i niezależna dziennikarka.

Przedstawiciele ALLATRA zwrócili uwagę, że takie praktyki stanowią oczywiste naruszenie artykułu 18 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, który gwarantuje wolność myśli, sumienia i religii, a także Konwencji z Lanzarote, zobowiązującej państwa do dochodzenia i zapobiegania przypadkom wykorzystywania seksualnego dzieci.

Uczestnicy konferencji ostrzegli, że to, co niegdyś zaczynało się jako marginalna dyskryminacja mniejszości religijnych i obywatelskich, przekształciło się dziś w globalny system kontroli ideologicznej, który podważa prawa człowieka, wolność sumienia i odpowiedzialność demokratyczną.

„Jeżeli ludzie są prześladowani wyłącznie za swoją wiarę, to jest to naruszenie artykułów 18 i 19 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, a każdy taki przypadek wymaga uwagi społeczności międzynarodowej” — stwierdził Dušan Valeček, przewodniczący Międzynarodowego Ruchu Społecznego ALLATRA w Czechach.

„Jesteśmy przekonani, że w demokratycznym społeczeństwie nie może być ‘wyższych’ i ‘niższych’ religii ani ‘akceptowalnych’ i ‘nieakceptowalnych’ przekonań. Każdy człowiek ma prawo do wiary, wolności słowa i wolności opinii — i nikt nie ma prawa mu tych praw odbierać” — dodał Valeček.

Wezwanie do działania

Uczestnicy zaapelowali do OBWE oraz państw członkowskich o rozpoczęcie niezależnego śledztwa w sprawie działalności transnarodowej sieci antykultowej, zgodnie z apelem wystosowanym podczas IRF Forum w Waszyngtonie. Podkreślono, że rosnąca liczba analiz ekspertów wskazuje, iż działania ruchu antykultowego stanowią hybrydową formę terroryzmu, wykorzystującą informację, prawo i instytucje jako broń w celu podważenia praw człowieka i stabilności demokratycznej.

„Jeśli ta sieć nadal będzie działać bezkarnie, prawdziwa wolność pozostanie jedynie iluzją. Zatrzymanie takich praktyk — również poprzez mechanizmy prawne — to nie tylko kwestia sprawiedliwości, ale i ocalenia samej demokracji” — podkreślili uczestnicy wydarzenia.

Na zakończenie spotkania Roman Gural, przedstawiciel MRS ALLATRA w Polsce, zaznaczył:

„OBWE musi działać stanowczo — w imię sprawiedliwości, pluralizmu i ochrony wszystkich grup narażonych na zagrożenie. Należy przeciwstawić się ruchom antykultowym i ich sieciom dezinformacyjnym. Tylko wtedy w naszej wspólnej przestrzeni wolność zwycięży nad próbami ustanowienia totalitaryzmu.”


O Międzynarodowym Ruchu Społecznym ALLATRA

Międzynarodowy Ruch Społeczny ALLATRA to niezależna, oparta na wolontariacie organizacja, prowadząca szeroko zakrojone badania w dziedzinie geodynamiki i ochrony środowiska. ALLATRA jest znana ze swojego interdyscyplinarnego podejścia do badania klęsk żywiołowych, promowania międzynarodowej współpracy naukowej oraz obrony praw człowieka i podstawowych wolności.

W uznaniu za zaangażowanie w ochronę środowiska i zachowanie stworzenia, Międzynarodowy Ruch Społeczny ALLATRA w 2024 roku został obdarzony apostolskim błogosławieństwem Jego Świątobliwości Papieża Franciszka. W 2025 roku Jego Świątobliwość Papież Leon XIV udzielił apostolskiego błogosławieństwa prezydentowi ALLATRA oraz wszystkim jej wolontariuszom.


W sprawach prasowych prosimy o kontakt: [email protected]